OKULLARA GÜVENLİK GÖREVLİSİ TYP’DEN, MAAŞ İŞSİZLİK FONU’NDAN
3 Eylül 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikle Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliğine geçici bir madde eklendi. Eklenen Geçici 8’inci maddede;
“2019-2020 ve 2020-2021 eğitim öğretim yıllarında Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okulların güvenliğinin sağlanmasına yönelik Toplum Yararına Program (TYP) düzenlenebilir. Bu şekilde düzenlenecek programlarda 65’inci maddenin birinci fıkrası hükümleri ve dördüncü fıkrasında yer alan belirli bir mesleğe yönelik TYP’lerin değerlendirilmeye alınmayacağına yönelik hüküm uygulanmaz”
deniyor.
Getirilen kural aslında yeni değil. Aynı düzenleme 2017 yılında, 2017-2019 yıllarını kapsayacak biçimde Geçici 5’inci madde olarak eklenmişti. Süre iki yıl daha uzatılmış oldu.
Yapılan düzenleme yönetmelik gereği kapsama alınması söz konusu olamayacak bir mesleği, güvenlik görevlisini TYP kapsamına ekliyor. Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliği gereği herhangi bir meslekte TYP düzenlenemezken yapılan değişiklikle 2021’e kadar TYP üzerinden okullarda güvenlik görevlisi çalıştırmanın önü açılıyor.
Yönetmelikte yapılan değişiklik 65. madde hükmü devre dışı bırakılıyor. Devre dışı bırakılan bu maddede TYP uygulanabilecek alanlar belirleniyordu. Buna göre sadece kamunun kullandığı alanlarda çevre temizliği; kamusal altyapının yenilenmesi; resmi okullarda çevre düzenlemesi; ağaçlandırma; park düzenlemeleri gibi hizmetler için TYP programları düzenlenebiliyordu.
Yine aynı madde ‘… belirli bir mesleğe yönelik TYP’ler değerlendirilmeye alınmaz.’ ibaresiyle herhangi bir mesleğe yönelik TYP’yi yasaklıyordu. Yönetmelikteki güvenlikçileri bu yasaktan çıkarıyor ve TYP kapsamına alıyor.
Güvenlik hizmetleri uzmanlık gerektiren bir iş olduğu için yönetmeliğin kapsamına girmiyordu. Bu değişiklikle artık uzmanlık gerektiren işler de, yani bir mesleğe yönelik işler de TYP kapsamında değerlendirilebilecek. Bir diğer sorun ise sertifikası olmayanların güvenlik hizmetinde görevlendirilemeyeceği.
Güvenlik hizmetlerinin kapsama alınması ve alınabilmesi amacıyla yönetmeliğin 65’inci maddesinin uygulanmayacağına ilişkin düzenlemeyi birlikte değerlendirilirse hem okulların güvenliğinin İŞKUR bütçesinden karşılanması hem de güvenlik şirketlerine para aktarılmasının amaçlandığı ortaya çıkıyor.
***
GÜVENLİK GÖREVLİLERİ İLK DEĞİL
Önceki yıllarda da gayriresmî şekilde Güvenlik Görevlisi ve İmam gibi meslekler için TYP’ler düzenlenmişti. 27.09.2017 tarihinde yine aynı geçici madde değişikliği okullarda güvenlik görevlisi çalıştırılması için yapılmıştı. Haziran 2019’da işleri sona eren güvenlik görevlileri kadro talebinde bulunmuştu.
Bu kadar da olmaz dedirten ise haberleri olmadan TYP üzerinden alınan imamlar olmuştu. 4.995 imam, 12 mayıs 2017’ye kadar mülakatları yapılarak 25 Mayıs 2017’de işe başlatıldı. 10 gün sonra ise imamlara İŞKUR’dan giden SMS ile TYP’den camilere ‘Temizlik Görevlisi’ olarak alındıkları bilgisi verildi. İŞKUR ve Diyanet tarafından yönetmeliğe aykırı biçimde bilinçli olarak temizlik görevlisi olarak alınan imamlar, programa imam olarak devam ettiler. Bazı müftülüklerin internet sitesindeki ilanlar ise durumu açıkça ortaya koyuyordu.
***
TYP sahte istihdam amacıyla kullanılmaya başlamıştır.
TÜİK tarafından 15 Ağustos 2019 günü açıklanan Mayıs 2019 dönemi Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre işsizlik rakamları hızla tırmanmaya devam ediyor. Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik rakamı 2018 Mayıs ayına göre 1 milyon 21 bin artarak 4 Milyon 527 bin kişiye ulaştı. Bir tarafta emekçinin birikimi olan işsizlik fonundan alıp işverenlere verilen onca teşvik ve hibeye diğer tarafta milyonlarca işsiz.
AKP’nin TYP programları, işsizliğe mahkûm edilen büyük bir nüfusu en fazla 9 aylık, güvence vermeden, tıpkı özel sektör taşeronları gibi çalıştırmaya zorluyor. Geçici ve özel durumda olanlar için öngörülmüş bir yöntem, sahte istihdam amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. Üstelik AKP bu tür uygulamaları seçim yatırımı olarak da istismar ediyor. Ayrıca bu kölelik koşullarının giderleri yine emekçilerden yani işsizlik fonundan karşılanıyor.
TKP EMEK MERKEZİ/ 4 Eylül 2019
